Vandaag lanceerde een aantal Nederlandse media een anoniem klokkenluidersplatform. (Nou ja, wat is nog anoniem tegenwoordig, ik neem aan dat in elk geval de NSA meeleest.) Op deze website kunnen documenten en tips anoniem worden gelekt naar de media. Ik vraag me af wat dat betekent voor ons vak. Is het een kans of een bedreiging?
Ik kan me voorstellen dat veel spindoctors het wel makkelijk vinden dat ze nu nog anoniemer en veiliger documenten naar de pers kunnen lekken ten faveure van hun opdrachtgever of ter beschadiging van zijn rivalen. Of ze lekken even een proefballonnetje van een minister of bestuurder om te kijken hoe het valt. Mocht er een hoos van kritiek losbarsten, dan distantiëren ze zich gewoon publiekelijk van de bron.
Je hebt er dus een kanaal bij om publiciteit te genereren, maar je tegenstanders ook. Ook als je jezelf nooit van het middel ‘lekken’ bedient, kun je er dus mee te maken krijgen. Zo bezien is het platform zowel een kans als een bedreiging.
Het doel van het platform is het controlerend vermogen van de pers te vergroten. De vraag is of dat doel met zo’n platform zonder meer gehaald wordt. Het valt of staat nog altijd met de manier waarop een journalist een bron beoordeelt. En die bron, en daarmee zijn belangen, worden er zo niet transparanter op. Ik ben benieuwd wanneer de eerste publicatie komt van een artikel dat als enige bron een document gebruikt dat via PubLeaks is aangeleverd en waarbij de bron anoniem is gebleven.